Poradnik inwestora
Czyli
Budować systemem gospodarczym czy z jedną firmą pod klucz?
Zbudować dom możemy albo systemem gospodarczym albo z jedną firmą od geodety po umyte okna. Jakie są zalety budowy samemu, a jakie budowy pod klucz?
Budowa z jedną firmą „pod klucz”:
Zalety:
- STAŁY KOSZT
Podstawową zaletą jest fakt, iż już na samym początku budowy wiemy, ile ona nas będzie kosztować. Jeśli podpiszemy dokładną umowę, w której zawarte będą wszystkie interesujące nas prace i ogólny ich stały koszt to mamy pewność, że wystarczy nam pieniędzy na budowę domu. Jest to szczególnie ważne w przypadku, kiedy mamy ograniczone finanse.
- JEDNA OSOBA OD REKLAMACJI
W razie jakichkolwiek reklamacji klient ma jeden numer telefonu, pod który dzwoni. Wykonawca nie ma jak „zwalić” na innych, bo za wszystkie prace odpowiada jedna firma. Nawet, jeśli wykonawca najmował podwykonawców (np. instalatorów) to i tak odpowiedzialność ponosi on, a sam ewentualnie może dochodzić swych praw od podwykonawców.
- LOGISTYKA PO STRONIE WYKONAWCY
Wszystkie prace organizowane są przez jedną osobę, więc inwestor nie musi „zgrywać” różnych terminów. To zmartwienie wykonawcy.
- OSZCZĘDNOŚĆ CZASU
Klient może spokojnie pracować, aby zarabiać na spłatę kredytu mieszkaniowego. Nie traci czasu na przywożenie materiałów na budowę i nie musi się zwalniać z pracy, bo akurat czegoś zabrakło i „robota stoi”. To wykonawca musi się tym zająć, żeby jego pracownicy nie dostawiali pieniędzy za czekanie, ale za pracę.
- WYŻSZA JAKOŚĆ PRAC
Wszelkie prace wykonywane są maksymalnie poprawnie: fundament jest w poziomie, ściany są pionowe, a kąty proste. Wiąże sie to ze świadomością firmy, że jeśli zrobi krzywy fundament to sama będzie musiała go poprawić, bo inaczej nie postawi na nim pionowych ścian. Jeśli kąty nie wyjdą proste, to przy wykończeniówce nie da się tego zatuszować i będzie widać, że szafa postawiona w narożniku odstaje od ściany albo są szpary pomiędzy listwami cokołowymi przy podłogach a ścianą. Albo wanna nie przylega do obu ścian.
- UNIKANIE PROBLEMÓW
Firma budująca od początku do końca zwykle łatwiej przewidzi problemy wynikające z przygotowania prac do wykończenia. Przykładowo: jedna ekipa robi więźbę dachową, a druga podsufitkę. Ta, która robi wieźbę nie wie, że podsufitka ma być drewniana – przecież inwestor ma prawo nie wiedzieć, że inaczej przygotowuje się więźbę pod drewno, a inaczej pod PCV. Więc więźba została docięta pod PCV, a później ekipa robiąca drewnianą podsufitkę ma kłopot, bo musi przerabiać / sztukować krokwie, żeby udało się ładnie położyć drewno. Albo: hydraulik robi instalację wodno-kanalizacyjną, a później ktoś inny zakłada klimatyzację. Zwykle powstaje problem z odprowadzeniem skroplin, bo klient miał prawo nie wiedzieć, że mimo iż klimatyzacja wiąże się z powietrzem, to jednak potrzebuje też instalacji kanalizacyjnej: w trakcie jej używania powstaje woda, którą trzeba gdzieś odprowadzić.
Wady:
- Cena zwykle wyższa niż przy budowie metodą gospodarczą. Czasami jednak jest to złudne, ponieważ materiał kupowany na składach budowlanych obłożony jest stawką VAT 23%, zaś ten sam materiał sprzedany wraz z usługą będzie obłożony stawką vat 8%.
- PRZYKŁAD 1:
- Koszt materiału: 10.000 + vat = 12.300 brutto
- Koszt robocizny: 10.000 + vat = 10.800 brutto
- Całkowity koszt: 23.100 brutto
- PRZYKŁAD 2:
- Koszt materiału: 10.000 + vat = 12.300 brutto
- Koszt robocizny „na lewo”: 10.000 bez vat = 10.000 brutto
- Całkowity koszt: 22.300 brutto
- PRZYKŁAD 3:
- Koszt materiału i robocizny w jednej firmie: 20.000 + vat = 21.600 brutto
Oczywiście można jeszcze próbować kupić bez faktury nie tylko robociznę, ale i materiał, jednak coraz mniej sklepów i firm godzi się na to, więc z czasem będzie to coraz trudniejsze. Drugim problemem zakupów bez faktury jest brak gwarancji: nie zapominajmy, że podstawowym warunkiem uzyskania gwarancji jest dowód zakupu. Nie ma paragonu = nie ma gwarancji. Jest to ważne szczególnie w wypadku kupowania betonu czy bloczków betonowych do fundamentów, albo drewna konstrukcyjnego czyli materiałów, od których zależy jakość i trwałość naszego domu. Jeśli beton pochodzi z „lewego” źródła to może się też okazać, że zamiast B-15, za które zapłaciliśmy mamy B-7,5, które rozpadnie się w naszym fundamencie po kilku latach. A w takim przypadku reklamacje możemy złożyć tylko u siebie, bo transakcji czyli zakupu betonu przecież nie było.
Można jeszcze kupować materiały na fakturę i składać wniosek do urzędu skarbowego o zwrot podatku vat. Trzeba się jednak liczyć z problemem odrzucenia części faktur, ponieważ urząd akceptuje tylko niektóre wydatki i nie za wszystkie materiały dostaniemy zwrot. Można o takich problemach poczytać na forach budowlanych – nawet materiały, które są na liście do zwrotu vat są czasami kwestionowane.
Budowa systemem gospodarczym:
Zalety:
- Cena zwykle niższa niż przy budowie z jedną firmą „pod klucz”. Czasami jednak jest to złudne…. czytaj powyżej
Wady:
- OGÓLNY KOSZT BUDOWY NIE DO PRZEWIDZENIA
Podstawową wadą jest to, iż na początku budowy nigdy nie wiadomo, ile ona będzie kosztować. Jeśli mamy ograniczone środki, to może się zdarzyć, że niedoszacowane koszty (np. nieznany koszt transportu materiałów na budowę czy materiałów, które trudno policzyć: gwoździ, wkrętów, silikonu, fugi, desek do szalowania itp) sprawią, iż nie starczy nam pieniędzy na dokończenie inwestycji.
- PROBLEMY Z WYEGZEKWOWANIEM GWARANCJI
Ograniczona gwarancja: każda ekipa wykonująca jakąś pracę będzie narzekała na poprzednią, a standardowy komentarz to „ci poprzedni nie mają pojęcia o robocie, musimy poprawiać”. Nie trzeba wspominać o tym, że koszt wykonania poprawek – uzasadnionych lub nie – oczywiście ponosi inwestor.
- ZAANGAŻOWANIE CZASOWE W BUDOWĘ
Klient kupuje materiał sam (czasem robi to firma wykonująca dany etap robót).
- POZOSTAŁOŚCI MATERIAŁOWE PO BUDOWIE
Klient płaci też za wszystkie materiały kupione ponad potrzebę – nie wszystkie da się zwrócić w sklepach.
- DŁUŻSZY CZAS BUDOWY WYNIKAJĄCY Z ORGANIZACJĄ ROBÓT
Wszystkie prace klient musi zorganizować sam. Wiąże się to z potrzebą doskonałej znajomości czasu trwania poszczególnych robót wykonywanych przez różne ekipy. W praktyce jest to nierealne. Prace budowlane w dużej części zależne są od pogody, której nie sposób przewidzieć. Drugim problemem jest to, że każda ekipa pracuje w swoim tempie: jedna wykona suche tynki w 2 tygodnie, a inna te same tynki będzie robiła 4 tygodnie. Nie sposób wtedy zaplanować czegokolwiek, a budowa przeciąga się w czasie. Zdarza się też, że jeśli pierwsza ekipa skończy pracę później niż zostało zaplanowane to druga zrezygnuje z klienta, bo musi już zaczynać prace u następnego z grafiku robót i wtedy trzeba szukać kolejnej. Jeśli mamy jedną firmę do wszystkich prac to organizacja pracy to jej kłopot, a nas interesuje tylko końcowy efekt jej pracy czyli dotrzymanie terminu ostatecznego.
- DWA ETATY
Klient, oprócz swojej prywatnej pracy, ma drugi etat jako kierowca i logistyk przy zwożeniu towarów na budowę.
[print_link]